Kείμενο: Ελισάβετ Κουκοπούλου Οδοντίατρος
Απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στην Επανορθωτική και Αισθητική Οδοντιατρική στο University of Michigan, USA
Το τρίξιμο των δοντιών – βρουξισμός – μπορεί να είναι η αιτία!
Το τρίξιμο των δοντιών είναι υπεύθυνο για ημικρανίες, πονοκεφάλους, και εκτεταμένες καταστροφές των δοντιών. Μήπως τρίζετε το βράδυ τα δόντια και το πρωί ξυπνάτε με πόνο στις αρθρώσεις των γνάθων, μυαλγίες, πονοκέφαλο ή ημικρανία; Ξέρατε ότι το τρίξιμο των δοντιων είναι μερικές φορές υπεύθυνο για χρόνιες ημικρανίες και πρωινούς πονοκεφάλους;
Όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να έχουν μια κοινή πηγή. Την υπερβολική δραστηριότητα των μυών της μάσησης, υποσυνείδητα, κυρίως σε περιόδους φορτωμένου προγράμματος, άγχους, στρές. Εξωτερικές ενδείξεις είναι το τρίξιμο ή το σφίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου όπου δεν ελέγχονται συνειδητά. Μερικοί ασθενείς επίσης τρίζουν τα δόντια τους κατά τη διάρκεια της ημέρας σε περιόδους έντονης κόπωσης ή πνευματικής εργασίας. Σε μελέτες που έχουν δημοσιευθεί, διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με πονοκεφάλους τύπου τάσης, χωρίς συμπτώματα της κροταφογναθικής άρθρωσης, σφίγγουν τις γνάθους τους κατά τη διάρκεια του ύπνου 14 φορές πιο έντονα από τους ασυμπτωματικούς ασθενείς της ομάδας ελέγχου. Επιπλέον έχει βρεθεί ότι η ένταση της συστολής του κροταφίτη μυ διπλασιάζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όλα δηλαδη τα συμπτώματα προερχονται από την χρόνια παραλειτουργική δραστηριότητα των μυών της μάσησης.
Μπορεί ο βρουξισμός (τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών) να έχει σοβαρές συνέπειες;
Σίγουρα ναι. Η επαναλειμένη και με υψηλή ένταση συστολή των μυών του στοματογναθικού συστήματος υποσυνείδητα προκαλεί τρίξιμο των δοντιών και το επακόλουθο είναι η συνεχής αποτριβή και καταστροφή των μασητικών επιφανειών των δοντιών με αποτέλεσμα να προκύπτουν λειτουργικά – συγκλεισιακά αλλά και αισθητικά προβλήματα σε ένα στόμα. Επιπλέον η συστολή αυτή των μυών προκαλεί πόνο στους γύρω ιστούς, στις αρθρώσεις και σε άλλους μύες. Μην ξεχνάμε ότι με την πάροδο της ηλικίας το πρόσωπο μας αλλάζει. Εκτός από την φυσιολογική εμφάνιση των ρυτίδων και τα δόντια επηρεάζουν την εμφάνιση του προσώπου μας.
Όταν χάνονται ή τρίβονται τα δόντια, χάνεται η κάθετη διάσταση του προσώπου μας, πλησιάζει δηλαδή η άνω γνάθος την κάτω γνάθο, οι γωνίες του στόματος πέφτουν, το πρόσωπο παίρνει μια έκφραση λυπημένη και έτσι φαινόμαστε πολύ πιό μεγάλοι. Εξάλλου, όταν τα δόντια χαθούν το οστό απορροφάται, μπαίνει πιο μέσα, τα μάγουλα επιπεδώνονται και το πρόσωπο μοιάζει πιο σκελετωμένο. Οι μύες ατροφούν και τα ζυγωματικά εξαφανίζονται. Ακόμα και αν δεν έχουμε χάσει τα δόντια μας, με την πάροδο της ηλικίας τα πάνω δόντια τρίβονται με τα κάτω, άρα πάλι οι γωνίες του στόματος πέφτουν και έτσι πάλι μοιάζουμε πιό μεγάλοι. Ειδικά αν τρίζουμε τα δόντια στον ύπνο από μικρή ηλικία επιταχύνουμε την αποτριβή των δοντιών και έτσι το πρόσωπο μπορεί να δίνει την εντύπωση μεγαλύτερου ανθρώπου.
Υπάρχει κάποια προτεινόμενη θεραπεία;
Μειώνοντας ή εξαλείφοντας την ένταση του σφιξίματος των δοντιών, ελαχιστοποιείται η πηγή του πόνου και αυτό μπορεί να συμβεί μέσα σε λίγες μόνο μέρες. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μία συγκεκριμένη συσκευή (ένας ακρυλικός νάρθηκας που τοποθετείται στα πάνω δόντια τουλάχιστον για 1-2 μήνες), δίνει την ευκαιρία στο στοματογναθικό σύστημα να ηρεμήσει, εμποδίζοντας την επαφή μεταξύ πάνω και κάτω δοντιών. Με αυτόν τον τρόπο εμποδίζεται η περαιτέρω καταστροφή των δοντιών. Πολλές φορές ο παραδοσιακός νυκτερινός νάρθηκας – πέταλο που εφαρμόζει σε όλα τα πάνω δόντια είναι πρακτικά δύσχρηστος για τους ασθενείς. Νεώτερες θεωρίες υποστηρίζουν ότι τα μηχανήματα αυτά μπορούν και να αυξήσουν την ένταση του αντανακλαστικού τριξίματος των δοντιών.
Η απάντηση σε αυτή τη θεωρία είναι ένα νέο είδος νάρθηκα, πιο εύχρηστου στη χρήση.
Σε μία μόνο επίσκεψη στο ιατρείο κατασκευάζεται ένας εξατομικευμένος μικρός νάρθηκας στα δύο επάνω κεντρικά πρόσθια δόντια. Αυτό το λεπτό, κινητό μηχάνημα, φοριέται μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου. Εξαιτίας του μικρού του μεγέθους είναι εύκολα ανεκτό από όλους τους ασθενείς. Με αυτόν τον νάρθηκα γίνεται πρακτικά αδύνατο το τρίξιμο των πίσω δοντιών και διατηρούνται χαλαροί οι μύες των γνάθων. Συνήθως αρχίζουν να εξαφανίζονται οι πρωινοί πονοκέφαλοι, οι πόνοι στον αυχένα, η ευαισθησία στις γνάθους και όλα τα συμπτώματα που σχετίζονται με το ακούσιο και ανεξέλεγκτο τρίξιμο των δοντιών. Ο νάρθηκας αυτός ηρεμεί τους μύες του προσώπου και σε άτομα που τρίζουν τα δόντια τους θεραπεύει τυχόν πονοκεφάλους, πόνους στον αυχένα, στους ώμους, στην κροταφογναθική άρθρωση.
Dental Face Lift
Τα τριμμένα και κατεστραμμένα δόντια αντιμετωπίζονται με τις σύγχρονες μεθόδους αντιγήρανσης τις αισθητικής οδοντιατρικής. Το dental face lift δεν είναι τίποτε άλλο από την ανακατασκευή των δοντιών που έχουν υποστεί ζημιές μετά από χρόνιο τρίξιμο των δοντιών, σε συνδυασμό με την πάροδο της ηλικίας. Φτιάχνοντας οπίσθια και πρόσθια δόντια και ξανακερδίζοντας την χαμένη κάθετη διάσταση οι μύες δυναμώνουν ξανά, το δέρμα τεντώνεται και τα δόντια φαίνονται και πάλι όταν χαμογελάμε, όπως ακριβώς συμβαίνει στους νέους ανθρώπους. Τα όπλα της αισθητικής οδοντιατρικής είναι στην προκειμένη περίπτωση τα εμφυτεύματα, καθώς και οι νέες στεφάνες και οι όψεις πορσελάνης οι οποίες συνδυάζουν δύναμη, αντοχή, διάρκεια στο χρόνο, αλλά και χαμόγελα με φυσικότητα, πιο νεανικά.