Σήμερα είναι γεγονός ότι η επιστήμη εξελίσσεται με γρήγορο ρυθμό χάρη στη βοήθεια της τεχνολογίας, ενώ η γνώση μεταδίδεται με την ταχύτητα του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Η Ιατρική Αισθητική είναι ένας τομέας που οφείλεται σ’ αυτή την εξέλιξη, έχοντας εστιάσει το ενδιαφέρον της στη χρήση των lasers. Η ονομασία «Laser» προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation, δηλαδή ενίσχυση του φωτός με διεγερμένη εκπομπή ακτινοβολίας. Η πρώτη συσκευή εκπομπής ακτινών laser κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’50 και η μετέπειτα εξέλιξη ήταν ραγδαία. Το φως των lasers δρα σε διάφορους στόχους στο δέρμα, επιτυγχάνοντας την επιλεκτική καταστροφή, ενεργοποίηση ή απενεργοποίησή τους. Έτσι, υπάρχει δυνατότητα για πληθώρα εφαρμογών, οι κυριότερες από τις οποίες περιγράφονται παρακάτω:
Θεραπεία υπερτρίχωσης
Εκτός από αντιαισθητική, η υπερτρίχωση αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά μπορεί να προκαλέσει θυλακίτιδες και τοπικές φλεγμονές. Στην εποχή μας η καλύτερη επιλογή για την αντιμετώπισή της είναι τα ιατρικά lasers υψηλής ισχύος τρίτης γενιάς. Αυτά διαθέτουν ενσωματωμένο μηχανισμό ψύξης της επιδερμίδας μέσω εκπομπής, πριν από τον παλμό του laser, ψυκτικού υγρού (σπρέι) που δρα σαν αναισθητικό, προσφέροντας προστασία κατά τη διάρκεια της εφαρμογής αλλά και τη δυνατότητα χρήσης υψηλότερων ποσών ενέργειας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας (Candela Corporation GentleΜΑΧ, αλεξανδρίτης). Επόμενες θεραπείες μπορούν να γίνουν ανάλογα με το σημείο του σώματος, όταν τριχοθυλάκια που βρίσκονταν σε στάδιο ηρεμίας ολοκληρώσουν τον κύκλο τους και μπουν σε στάδιο ανάπτυξης. Τα lasers χειρίζονται ειδικοί γιατροί και τα αποτελέσματα φαίνονται από τις πρώτες εφαρμογές. Πριν από την έναρξη της θεραπείας είναι απαραίτητη η συζήτηση με τον ειδικό γιατρό, πλαστικό χειρουργό ή δερματολόγο, ο οποίος θα συμπληρώσει το ιατρικό ιστορικό σας συγκεντρώνοντας την προσοχή σε τυχόν ορμονικά προβλήματα που ενοχοποιούνται για υπερβολική τριχοφυΐα, έτσι ώστε να ακολουθηθεί η ανάλογη θεραπεία και να έχετε τη σωστή ενημέρωση για τα αποτελέσματά της. Στη λύση της αποτρίχωσης με laser δεν καταφεύγουν μόνο οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες, ιδιαίτερα για περιοχές όπως η πλάτη, ο θώρακας και οι μασχάλες. Πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες του θεράποντος γιατρού ώστε η όλη διαδικασία να είναι για σας μια ευχάριστη εμπειρία.
Ευρυαγγείες προσώπου, ποδιών
Είναι τα πολύ λεπτά κόκκινα αγγεία που φαίνονται κατά τόπους ή διάσπαρτα στα κάτω άκρα. Συνήθως τις προκαλούν τα οιστρογόνα (εγκυμοσύνη, αντισυλληπτικά), η κληρονομικότητα, ο ήλιος, η γήρανση, η λανθασμένη χρήση κορτιζόνης καθώς και μηχανικοί παράγοντες και τραυματισμοί (ορθοστασία, χαλάουα). Το ιδανικό θα είναι να προηγηθεί ένας έλεγχος των αγγείων (έγχρωμο Triplex) από αγγειολόγο, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιου μεγαλύτερου προβλήματος, ειδικά αν εκτός από ευρυαγγείες φαίνονται και μεγαλύτερες μπλε φλέβες ή αν τα πόδια πρήζονται και πονούν. Οι ευρυαγγείες αντιμετωπίζονται με τη βοήθεια των lasers ή με σκληρυντικές ενέσεις ή με συνδυασμό και των δύο. Μπορούν να συνδυαστούν διαφορετικοί τύποι lasers. Τα αγγεία που καταστρέφονται υποχωρούν αμέσως ή σταδιακά ύστερα από μερικές εβδομάδες.
Ο τύπος laser που συνήθως χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις αυτές είναι το Nd:Yag (1064nm) και το σύστημα που είναι ευρέως διαδεδομνο στην Αμερική, και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, είναι το GentleΜΑΧ, της αμερικάνικης εταιρείας Candela Corporation. Διαθέτει ενσωματωμένο μηχανισμό ψύξης της επιδερμίδας (μέσω σπρέι), προστατεύοντας έτσι την επιδερμίδα και μειώνοντας σε μεγάλο βαθμό τον πόνο και τους ερεθισμούς. Πολλές ακόμη αγγειακές βλάβες θεραπεύονται με τα lasers: διάχυτη κοκκινίλα, ροδόχρους νόσος, κερασοειδή αγγειώματα (κόκκινες ελιές), αιμαγγειώματα κ.ά. Το ποικιλόδερμα στο λαιμό και το ντεκολτέ είναι επίσης συχνό αισθητικό πρόβλημα που αποτελεί συνδυασμό ευρυαγγειών και κηλίδων. Προκαλείται από τη φωτογήρανση και αντιμετωπίζεται επίσης με τα κατάλληλα lasers. Στο πρόσωπο, οι ευρυαγγείες εξαφανίζονται συνήθως άμεσα, με την πρώτη εφαρμογή laser. Στα πόδια συνήθως χρειάζονται 3-4 θεραπευτικές εφαρμογές από τον πλαστικό χειρουργό ή το δερματολόγο, με απόσταση 40 ημερών η μία από την άλλη. Οι θεραπείες αυτές δεν γίνονται το καλοκαίρι, γιατί ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει σημάδια στα σημεία όπου επεμβαίνει το laser.
Non ablative treatment – Μη τραυματική θεραπεία (ρυτίδες, ουλές ακμής, ραβδώσεις ή ραγάδες)
Είναι μια πρόσφατη θεραπευτική μέθοδος με laser, που αντιμετωπίζει το γερασμένο δέρμα του προσώπου, τις ρυτίδες και τις ουλές, χωρίς να επηρεάζει την επιδερμίδα και χωρίς να αφήνει το παραμικρό ίχνος. Στοχεύει το γερασμένο ή προβληματικό κολλαγόνο προκαλώντας θερμόλυση, ενώ ενεργοποιεί ινοβλάστες για υπερνεοκολλαγονογένεση και παραγωγή ελαστίνης, εξαλείφοντας σταδιακά τις ρυτίδες της επιδερμίδας ή τις βλάβες από ακμή. Οι ουλές είναι σημάδια που δημιουργούνται από χειρουργικές τομές, τραύματα ή δερματολογικά νοσήματα όπως η ακμή. Υπάρχουν οι ατροφικές ουλές, που είναι σαν λακκούβες στο δέρμα, και οι υπερτροφικές ουλές, που προεξέχουν. Οι ραβδώσεις είναι οι κόκκινες ή λευκές γραμμές που συνήθως αναπτύσσονται σε σημεία που το δέρμα διατείνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εφηβείας ή ύστερα από λανθασμένη χρήση κορτιζόνης. Ραγάδες εμφανίζονται επίσης και στους άνδρες ύστερα από μεγάλες αυξομειώσεις βάρους. Οφείλονται σε ατροφία και απουσία στιβάδων του δέρματος.
Το laser (www.candelalaser.com), καθώς απορροφάται από το δέρμα, προκαλεί υπερέκκριση κολλαγόνου και ελαστίνης, με αποτέλεσμα οι ραγάδες που έχουν ροδαλό πυθμένα (πρόσφατες) να επουλώνονται, δίνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα. Οι παλιότερες ραγάδες, όταν το χρώμα είναι λευκό, δεν επιδέχονται βελτίωση. Απλώς αρκούμαστε να χρησιμοποιούμε κρέμες που ενυδατώνουν και δίνουν ελαστικότητα στο δέρμα. Το laser είναι αυτή τη στιγμή η μοναδική μέθοδος που μπορεί να επουλώσει τις ραγάδες γρήγορα, χωρίς πόνο, χωρίς κανέναν κίνδυνο, χωρίς κανενός είδους παρενέργειες. Για τη σταδιακή βελτίωση των αισθητικών αυτών προβλημάτων, χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι laser (π.χ. GentleΜΑΧ, 1064nm, Vbeam Perfecta 595nm, Candela Corporation). Αυτά στοχεύουν στους ινοβλάστες και διεγείρουν την παραγωγή οργανωμένου κολλαγόνου και ελαστίνης (όπως στις ρυτίδες). Επίσης, χρησιμοποιούνται και lasers που στοχεύουν στο νερό κάνοντας λείανση του δέρματος με την ελεγχόμενη καταστροφή ενός λεπτού επιφανειακού στρώματος.
Συσσώρευση λίπους στην έξω και έσω επιφάνεια των μηρών, στους γλουτούς, στα γόνατα, δύσμορφες και χοντρές κνήμες
Εδώ η λύση είναι η λιποαναρρόφηση. Πρόκειται για χειρουργική επέμβαση με παρουσία αναισθησιολόγου, που γίνεται σε οργανωμένο χειρουργείο από πλαστικό χειρουργό, χωρίς να υπάρχουν τομές, παρά μόνο 2-3 μικρές τρυπούλες 3-4 χιλ.σε κάθε πόδι. Σήμερα, με τις νέες βελτιωμένες τεχνικές (παλμική μικροδικτυωτή λιποαναρρόφηση), απομακρύνεται το λίπος από τις προβληματικές περιοχές και δεν ξαναδημιουργείται. Χρειάζεται ένας λεπτός κορσές για 20-30 μέρες για να μη χαλαρώσει το δέρμα στα σημεία που έγινε λιποαναρρόφηση. Η επάνοδος στην εργασία γίνεται 2-3 μέρες μετά την επέμβαση.
Κυτταρίτιδα, χαλάρωση δέρματος
Είναι άσηπτη (χωρίς μικρόβια) φλεγμονή παγιδευμένου υποδόριου λίπους, που δίνει στο δέρμα την όψη φλούδας πορτοκαλιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις το υποδόριο αυτό λίπος είναι κατά κάποιον τρόπο «απομονωμένο» από τον υπόλοιπο οργανισμό και έτσι η απώλεια βάρους με δίαιτα, γυμναστική κ.λπ. ελάχιστα επηρεάζει την κυτταρίτιδα. Συνήθως εμφανίζεται στους γλουτούς και στους μηρούς και κατά κύριο λόγο στις γυναίκες. Αν συνοδεύεται και από συσσώρευση λίπους τοπικά (που προκαλεί δυσμορφία), είναι δυνατό να βελτιωθεί η όλη εικόνα με τη βοήθεια της λιποαναρρόφησης. Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής της είναι: η παχυσαρκία, η χρήση ορμονών, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή καθώς και η κακή διατροφή. Αντιμετωπίζεται σε συνδυασμό με τοπικές ενέσιμες θεραπείες και εφαρμογές laser (τύπου Nd:Yag, 1064nm ), με την ευθύνη του ειδικού γιατρού, ενώ δίνονται οδηγίες για σωστή διατροφή και άσκηση. Η δράση των lasers είναι καθοριστική και πετυχαίνει 4 σκοπούς: Βελτιώνει δραστικά την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή, επιταχύνει τη λεμφική παροχέτευση των τοξινών και των παραπροϊόντων του μεταβολισμού, αυξάνει το μεταβολισμό των κυττάρων, μειώνει αποτελεσματικά την υποδόρια φλεγμονή και έτσι σταματά τον κύκλο της «απομόνωσης» του λίπους της κυτταρίτιδας, οπότε ο οργανισμός μπορεί να το αποβάλει. Η θεραπεία, ανάλογα πάντα με την κάθε περίπτωση, ολοκληρώνεται σε 6-12 συνεδρίες, ο ρυθμός των οποίων είναι συνήθως μέρα παρά μέρα. Σε πολλές περιπτώσεις η θεραπεία συνδυάζεται με ενέσιμες θεραπείες για την κυτταρίτιδα, βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο το αισθητικό αποτέλεσμα.
Γεροντικές κηλίδες
Έχουν καφέ ανοιχτό χρώμα, συνήθως εμφανίζονται στα χέρια, το πρόσωπο αλλά και στο υπόλοιπο σώμα και οφείλονται στο γεγονός ότι το δέρμα με την πάροδο του χρόνου ατροφεί, (μειώνεται η στιβάδα του κολλαγόνου), χάνει την ελαστικότητά του και αφυδατώνεται. Οι γεροντικές κηλίδες αντιμετωπίζονται σήμερα άμεσα με τη βοήθεια της Πλαστικής Χειρουργικής και των lasers. Ο πιο συνήθης τύπος laser που χρησιμοποιείται σήμερα είναι ο τύπος του αλεξανδρίτη, 755nm (www.candelalaser.com).
Κείμενο: Κοντογιάννης Θάνος, Πλαστικός Χειρουργός,
Τ. Διευθυντής Πλαστικής Χειρουργικής Κλινικής 401 Γ.Σ.Ν.Α & ΝΙΜΤΣ
