Ψυχογενής Ανορεξία: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Συμπτώματα Ψυχογενούς Ανορεξίας:

• Εκούσια μείωση στην ποσότητα της τροφής ΚΑΙ στην ποικιλία των τροφών.
• Χαμηλός ΔΜΣ < 17.5 (Δείκτης Μάζας Σώματος = Σωματικό Βάρος / Το τετράγωνο του ύψους σε μ.)
• Έντονος φόβος του ατόμου ότι θα αυξηθεί το βάρος του ή ότι θα γίνει παχύ, ακόμη και όταν το βάρος του είναι κάτω από το κανονικό.
• Διαταραχή του τρόπου με τον οποίο βιώνεται το βάρος ή το σχήμα: υπέρμετρη επίδραση του βάρους ή του σχήματος του σώματος στην αυτό-αξιολόγηση, ή άρνηση της σοβαρότητας του υπάρχοντος χαμηλού βάρους του σώματος.
• Αμηνόρροια, δηλ. απουσία τουλάχιστον τριών διαδοχικών εμμηνορρυσιών (κύκλων).

 

Τύποι που συναντάται η Ψυχογενής Ανορεξία:

• Περιοριστικός Τύπος:

Στερητικός τρόπος διατροφής. Μείωση και περιορισμός της τροφής με στόχο την απώλεια βάρους

• Καθαρτικός Τύπος:

Απώλεια βάρους που επιτυγχάνεται με αυτό-προκαλούμενο έμετο, λήψη καθαρτικών ή/και διουρητικών, ύστερα από υπερφαγία ή ακόμα και τη λήψη μικρών ποσοτήτων τροφής.

Ενδεικτικές Συμπεριφορές

• Τρώει μικρή ποσότητα
• Επιλέγει μόνο τροφές με λίγες θερμίδες
• Προτιμά φαγητά μαγειρεμένα στον ατμό –ΌΧΙ τηγανητά
• Αν φάει παραπάνω από αυτό που υπολόγιζε έχει πολύ άγχος
• Μετά την παραπάνω περίπτωση μπορεί να προκαλέσει έμετο/να κάνει χρήση καθαρτικών, διουρητικών, ιπεκακουάνας.
• Γυμνάζεται με καταναγκαστικό τρόπο
• Ζυγίζεται πολλές φορές την ημέρα
• Επιμένει στην προετοιμασία του γεύματός του/της
• Τρώει πάντα μόνος/μόνη
• Άρα ποτέ έξω ή σε γιορτές
• Ελέγχει το σώμα της/του συνεχώς, λόγω της αγωνίας ότι θα παχύνει
• Καταναλώνει πολλές τσίχλες μέσα στην ημέρα

 

Συνέπειες του υποσιτισμού

• Υπερένταση, νευρικότητα
• Κακή διάθεση
• Θυμός
• Δυσκολίες στη μνήμη και στη συγκέντρωση
• Ανηδονία
• Διαταραχές του ύπνου
• Πιθανή αύξηση καταναγκασμών και τελετουργιών

 

Στατιστικά στοιχεία

• Περίπου το 0,5-2% των γυναικών ενός Δυτικού πληθυσμού πάσχει από ανορεξία. Η εμφάνιση στις γυναίκες έναντι των ανδρών είναι 8-9 φορές συχνότερη. Τα τελευταία χρόνια όμως η ψαλίδα μικραίνει.
• Ανεπίσημα στοιχεία Αιγινητείου
• Ηλικίες 14-25 ετών
• USA: 10 εκατ. γυναίκες και 1 εκατ. άνδρες πάσχουν από κάποια ΔΠΤ

 

Αιτίες που εμφανίζεται η Ψυχογενής Ανορεξία:

Η ακριβής αιτία των διαταραχών αυτών δεν είναι γνωστή. Παρόλα αυτά, γνωρίζουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει ένας συνδυασμός περίπλοκων βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων, ο οποίος σχετίζεται με την εκδήλωση και ανάπτυξη του προβλήματος.

Παράγοντες που εκδηλώνεται η Ψυχογενής Ανορεξία:

Ψυχολογικοί

• Τελειοθηρία
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Αίσθημα έλλειψης ελέγχου στη ζωή
• Κατάθλιψη / μοναξιά
• Δυσκολία στην έκφραση συναισθημάτων
• Δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις
• Ιστορικό σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης

Βιολογικοί

• Γονιδιακοί παράγοντες: κληρονομικότητα
• Δυσλειτουργία υποθαλάμου:

Ελαττωμένη δραστηριότητα νορεπινεφρίνης

Διαταραχή στη λειτουργία κεντρικών νευροδιαβιβαστών (ντοπαμίνη, σεροτονίνη)  =  Διαταραχή σε βιοχημικές παραμέτρους του εγκεφάλου που ρυθμίζουν όρεξη, πείνα, βάρος

Κοινωνικοί

• Κοινωνικές πιέσεις που εξυμνούν λιποβαρή πρότυπα
• Στόχος : απόκτηση του «τέλειου σώματος»
• Αξιολόγηση του ανθρώπου βάση της εικόνας τους και όχι προσωπικών αξιών και δυνατοτήτων
• Ρόλος ΜΜΕ – βιομηχανία μόδας

Οικογένεια

• ΝΑΙ η ανατροφή και το οικογενειακό περιβάλλον συντελούν σημαντικά στην συνολική εξέλιξη ενός ατόμου
• ΌΧΙ δεν είναι το πρόβλημα, αλλά μπορεί να γίνει μέρος της ΛΥΣΗΣ
• ΌΧΙ στις ενοχές και τις τύψεις των γονέων. Δε θεραπεύουν τους ασθενείς, δημιουργούν άγχος και ένταση τόσο στους ίδιους, όσο και στη μεταξύ τους σχέση

Συνέπειες υποσιτισμού

• Υποθερμία
• Οίδημα των αστραγάλων
• Βραδυκαρδία, υπόταση
• Lanugo (οι τρίχες γίνονται λεπτές και μαλακές όπως του νεογέννητου) και
• Σοβαρές μεταβολικές διαταραχές (ηλεκτρολυτικές διαταραχές κτλ.)
• Και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, κώμα και θάνατος
• Η θνησιμότητα είναι περίπου 10%

 

Θεραπεία για την Ψυχογενή Ανορεξία

• Γνωσιακή ψυχοθεραπεία (αποκατάσταση τρόπου λήψης τροφής, βάρους και τροποποίηση λαθεμένων αντιλήψεων ασθενών
• Οικογενειακή θεραπεία
• Φαρμακευτική αγωγή, σε περιπτώσεις συνύπαρξης άγχους ή κατάθλιψης
• Νοσηλεία – υποχρεωτική σίτιση (με ρινογαστρικό καθετήρα ή παρεντερικά)

 

Προσοχή!

• Συνεργασία με παθολόγο, ακόμα κι αν δεν είναι σε θεραπεία
• Έλεγχος λειτουργίας καρδιαγγειακού συστήματος (αρτηριακή πίεση, σφίξεις, καρδιογράφημα, λευκώματα)
• Σε περίπτωση επανασίτισης, υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή αν γίνει χωρίς ειδικευμένη ιατρική παρακολούθηση (σύνδρομο επανασίτισης)

 

Κείμενο: ΣΜΑΡΑΓΔΗ ΧΡΗΣΤΑΚΗ, BSc/ MSc

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Εξ. Επιστημονική Συνεργάτης Ά Ψυχ. Κλινικής Αθηνών,

Αιγινήτειο Νοσοκομείο


Διαβάστε ακόμη: Έρευνα: Κίνδυνος για κατάθλιψη σε μητέρες μεγαλύτερης ηλικίας