Όσοι δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν το εργασιακό τους stress τοποθετούν τον εαυτό τους σε υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν το σύνδρομο burnout, ή το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης. Το σύνδρομο burnout μπορεί να σας αφήσει εξαντλημένους, άδειους, και χωρίς την ικανότητα να ανταπεξέλθετε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Το burnout συνοδεύεται από μια ποικιλία ψυχικών και σωματικών συμπτωμάτων. Τι όμως είναι το burnout και ποια συμπτώματα έχει;
Τι είναι το σύνδρομο burnout;
Ο όρος burnout είναι ένας σχετικά νέος όρος, ο οποίος τέθηκε αρχικά το 1974 από τον Herbert Freudenberger, στο βιβλίο του Burnout: The High Cost of High Achievement. Ο πρώτος ορισμός που έδωσε είναι: «η έλλειψη κινήτρου, ειδικά όταν η αφοσίωση κάποιου σε έναν σκοπό ή μια σχέση αποτυγχάνει να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα».
Το burnout είναι η αντίδραση στο χρόνιο ή μακροπρόθεσμο εργασιακό στρες και χαρακτηρίζεται από τρεις βασικές διαστάσεις:
- Εξάντληση
- Κυνισμό ( μικρότερη ταυτοποίηση με την εργασία)
- Συναισθήματα μειωμένης επαγγελματικής ικανότητας
Με πιο απλά λόγια, αν νιώθετε εξαντλημένοι, έχετε αρχίσει να μισείτε τη δουλειά σας και νιώθετε λιγότερο αποδοτική σε αυτή, έχετε αρχίσει να νιώθετε συμπτώματα του burnout.
To stress που συνοδεύει το burnout μπορεί να προέρχεται από το εργασιακό σας περιβάλλον. Ωστόσο, το stress από την καθημερινότητα σας μπορεί να επηρεάσει το εργασιακό stress. Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και ο τρόπος σκέψης, όπως τελειομανία και απαισιοδοξία μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση του burnout.
Οι περισσότεροι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της μέρας τους δουλεύοντας. Και αν μισείτε τη δουλειά σας, φοβάστε να πάτε στη δουλειά σας ή δεν λαμβάνετε ικανοποίηση από την ενασχόληση σας, μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα σας.
Συμπτώματα του burnout
Ενώ το σύνδρομο του burnout δε θεωρείται κάποια ψυχική πάθηση, δεν σημαίνει ότι δε θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του burnout.
-
Αποξένωση από τις δραστηριότητες που σχετίζονται με το εργασιακό περιβάλλον
Όσοι βιώνουν burnout βιώνουν το εργασιακό τους περιβάλλον ως έναν ιδιαίτερα αγχωτικό χώρο. Μπορεί ακόμη να απομακρυνθούν συναισθηματικά από αυτό το χώρο και να νιώθουν ένα «μούδιασμα» για αυτό τον χώρο.
-
Σωματικά συμπτώματα
Το χρόνιο άγχος μπορεί να εμφανίσει σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους, στομαχόπονο ή εντερικά ζητήματα.
-
Συναισθηματική εξάντληση
Το burnout προκαλεί εξάντληση στους ασθενής, αδυναμία στη συγκέντρωση και τη διαχείριση καταστάσεων και κόπωση. Συνήθως νιώθουν και έλλειψη ενέργειας για να ολοκληρώσουν την εργασία τους.
-
Μειωμένη απόδοση
Το σύνδρομο burnout επηρεάζει τις καθημερινές δραστηριότητες στη δουλειά ή το σπίτι, στις περιπτώσεις που η βασική δραστηριότητα κάποιου είναι να φροντίζει ανθρώπους ή τα μέλη της οικογένειας. Όσοι υποφέρουν από burnout, έχουν αρνητικά συναισθήματα για τις εργασίες που τους έχουν ανατεθεί. Βιώνουν δυσκολίες στη συγκέντρωση και συχνά παρατηρούν έλλειψη δημιουργικότητας.
Burnout και κατάθλιψη
Το burnout παρουσιάζει παρόμοια συμπτώματα με άλλες ψυχικές παθήσεις, όπως την κατάθλιψη. Όσοι πάσχουν από κατάθλιψη βιώνουν αρνητικά συναισθήματα για όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, όχι μόνο το εργασιακό περιβάλλον. Η κατάθλιψη συνήθως περιλαμβάνει και την έλλειψη ενδιαφέροντος για άλλες δραστηριότητες, συναίσθημα απελπισίας, γνωστικά και σωματικά συμπτώματα, ακόμη και σκέψεις αυτοκτονίας.
Παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση burnout
Ένα αγχωτικό περιβάλλον δεν οδηγεί πάντοτε σε burnout. Αν υπάρχει καλή διαχείριση του stress, δεν θα υπάρξουν άσχημες επιπτώσεις. Ωστόσο, υπάρχουν μερικοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν περισσότερο από άλλους.
-
Μη λογική πίεση στον χρόνο
ΟΙ υπάλληλοι που δηλώνουν ότι έχουν αρκετό χρονικό διάστημα για να ολοκληρώσουν ένα task έχουν μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν burnout.
-
Έλλειψη επικοινωνίας και στήριξης από τον προϊστάμενο
Η στήριξη από τον προϊστάμενο λειτουργεί ως ασπίδα ενάντια στο άγχος. Οι υπάλληλοι που νιώθουν ότι τους στηρίζει ο προϊστάμενος τους έχουν αρκετά μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν burnout σε σχέση με άλλους.
-
Έλλειψη διαύγειας των ρόλων
Μόνο το 60% των υπαλλήλων γνωρίζουν τι προσδοκίες υπάρχουν από αυτούς στον εργασιακό τους χώρο. Όταν οι στόχοι αλλάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, οι εργαζόμενοι εξαντλούνται και μόνο από το γεγονός ότι προσπαθούν να καταλάβουν τι έχουν να φέρουν εις πέρας.
-
Μεγάλος φόρτος εργασίας
Όταν ο φόρτος εργασίας φαίνεται τεράστιος και μη διαχειρίσιμος, ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι υπάλληλοι νιώθουν αβοήθητοι. Αυτό το συναίσθημα μπορεί να οδηγήσει γρήγορα σε burnout.
-
Μη δίκαιη μεταχείριση
Οι εργαζόμενοι που νιώθουν ότι δε χρήζουν δίκαιης μεταχείρισης, είναι πιο πιθανό να βιώσουν το σύνδρομο bournout. Η άδικη μεταχείριση μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες, όπως ευνοιοκρατία, άδικη αποζημίωση ή κακή μεταχείριση από έναν συνάδελφο.
Τρόποι αντιμετώπισης
Αν πιστεύετε ότι βιώνετε μια αντίστοιχη κατάσταση ήρθε η ώρα να αναλάβετε δράση.
-
Αξιολογήστε τις επιλογές σας
Συζητήστε της ανησυχίες σας με τον προϊστάμενο σας. Ίσως μπορέσετε να βρείτε μαζί κάποια λύση ή να καταλήξετε σε κάποιον συμβιβασμό. Θέστε νέους στόχους σχετικά με το τι πρέπει να γίνει στη δουλειά σας και τι μπορεί να περιμένει.
-
Αναζητήστε βοήθεια
Είτε είναι κάποιος συνάδελφος, είτε φίλοι ή αγαπημένα σας πρόσωπα, η στήριξη τους μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τα συναισθήματα σας.
-
Δοκιμάστε μια χαλαρωτική δραστηριότητα
Ανακαλύψτε προγράμματα που θα σας βοηθήσουν με τη διαχείριση του stress, όπως η yoga, ο διαλογισμός ή το tai chi.
-
Ξεκινήστε γυμναστική
Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το stress. Μπορεί επίσης να σας αποσπάσει την προσοχή από τη δουλειά.
-
Κοιμηθείτε
Ο ύπνος αποκαθιστά την ευημερία και σας βοηθά στην προστασία της υγείας σας.
-
Ενσυνειδητότητα
Εστιάστε την προσοχή σας στην ροή της αναπνοή σας και να έχετε γνώση σχετικά με τα συναισθήματα που βιώνετε την κάθε στιγμή, χωρίς παρέμβαση ή κριτική. Σε ένα περιβάλλον εργασίας, η πρακτική αυτή περιλαμβάνει την αντιμετώπιση καταστάσεων με υπομονή και χωρίς κριτική.
Διαβάστε ακόμη:
Τοξικοί συνάδελφοι: Tips για να τους αντιμετωπίσετε
Το φθινόπωρο: Η ώρα για εποχική κατάθλιψη;
