Όταν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, η κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων μπορούν να προκαλέσουν διάφορες μορφές δυσφορίας στο πεπτικό (κράμπες, φούσκωμα, διάρροια …). Στην πραγματικότητα, στη δυσανεξία στη λακτόζη δεν μπορούμε να χωνέψουμε σωστά την λακτόζη, την κύρια φυσική ζάχαρη στο γάλα. Έτσι, η λακτόζη περνά αμετάβλητη μέσω του πεπτικού συστήματος χωρίς να αφομοιώνεται, εξ ου και η δυσφορία.
Λακτόζη
Φυσικό σάκχαρο του γάλακτος, η λακτόζη είναι ένας δισακχαρίτης που σχηματίζεται από δύο απλά σάκχαρα: ένα μόριο γλυκόζης και ένα μόριο γαλακτόζης. Φανταστείτε δύο μπάλες που συνδέονται με μια μικρή οδοντογλυφίδα.
Τα απλά σάκχαρα μπορούν πράγματι να απορροφηθούν από το πεπτικό σύστημα και να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος. Η λακτόζη πρέπει να αφομοιωθεί, δηλαδή ο δεσμός μεταξύ γλυκόζης και γαλακτόζης πρέπει να σπάσει, έτσι ώστε τα δύο μόρια των απλών σακχάρων να ελευθερωθούν και αφομοιωθούν από τον οργανισμό. Στο παράδειγμά μας, αυτό σημαίνει σπάσιμο της οδοντογλυφίδας που συνδέει τις δύο μπάλες.
Σε ένα φυσιολογικό άτομο υπάρχει ένα ένζυμο που ονομάζεται λακτάση, το οποίο έχει τον ρόλο να διασπάσει (αφομοιώσει) την λακτόζη. Όταν η λακτάση λειτουργεί κανονικά, οι άνθρωποι δεν έχουν κανένα πρόβλημα πέψης της λακτόζης σε γαλακτοκομικά προϊόντα. Όταν η λακτάση λείπει, τότε ο οργανισμός δεν έχει το απαραίτητο εργαλείο για το “σπάσιμο” και έτσι η λακτόζη δεν αφομοιώνεται σωστά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η πέψη των γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα.
Δεν είναι όλοι ίσοι, σε λακτάση, έναντι του γάλακτος
Από τη μία πλευρά, ορισμένες εθνοτικές ομάδες είναι πιο πιθανό να έχουν δυσανεξία στη λακτόζη, όπως οι Ασιάτες ή οι Αφροαμερικανοί. Από την άλλη πλευρά, δεν έχουμε όλοι την ίδια ανοχή στη λακτόζη. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν πρόβλημα αφομοιώνοντας το γάλα, αλλά μπορούν να ανεχτούν το γιαούρτι και το τυρί (τα οποία περιέχουν λιγότερη λακτόζη από ό, τι το γάλα). Άλλοι ανέχονται ακόμη και μικρές ποσότητες του γάλακτος σε κάποια συνταγή ή σε ένα γεύμα. Τα πάντα εξαρτώνται από την προσωπική ανοχή, την ποσότητα της λακτόζης που καταναλώνεται, τη μορφή υπό την οποία καταναλώνεται, τη προσαρμογή της εντερικής χλωρίδας, του ευερέθιστου εντέρου, κ.ά.. Με λίγα λόγια, πολλοί παράγοντες επηρεάζουν αυτό το φαινόμενο που σημαίνει ότι δεν είμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του γάλακτος. Η ανοχή στη λακτόζη ποικίλλει σημαντικά από άτομο σε άτομο.
Που βρίσκεται η λακτόζη;
Το γάλα είναι η μεγαλύτερη πηγή λακτόζης. Το γιαούρτι έρχεται έπειτα και στη συνέχεια, το τυρί. Γιατί αυτά τα διαφορετικά επίπεδα λακτόζης στα γαλακτοκομικά προϊόντα; Ακριβώς επειδή το γιαούρτι και το τυρί είναι ζυμωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, δηλαδή, αυτά περιέχουν βακτήρια του γαλακτικού οξέος. Αυτά τα βακτήρια ζουν, τρέφονται με ζάχαρη, όπως η λακτόζη! Αυτός είναι ο λόγος για την μικρότερη περιεκτικότητα σε λακτόζη του γιαουρτιού από αυτή του γάλακτος. Το τυρί είναι ακόμη χαμηλότερο, ειδικά αν πρόκειται για ένα ώριμο τυρί. Αυτό εξηγεί γιατί το τυρί γραφείου συχνά είναι σχετικά καλά ανεκτό ακόμη και σε περιπτώσεις δυσανεξίας στη λακτόζη.
Το βούτυρο περιέχει επίσης πολύ λίγη λακτόζη, γνωρίζοντας ότι είναι κυρίως 80% λιπαρά. Είναι γενικά ανεκτό σε μικρές ποσότητες. Και πάλι, πρέπει να προσαρμοστεί στις προσωπικές ανοχές μας.
Λύσεις
- Γάλα χωρίς λακτόζη.Γάλα με προσθήκη λακτάσης. Ως εκ τούτου, έχει ήδη χρησιμοποιηθεί το ένζυμο για την πέψη της λακτόζης. Σημείωση : η γεύση είναι ελαφρώς γλυκιά σε σχέση με το κανονικό γάλα, επειδή τα μόρια της γλυκόζης και γαλακτόζης χωριστά έχουν λίγο υψηλότερη γλυκύτητα από όταν συνδέονται με τη μορφή λακτόζης.
- Φυτικά ποτά.Ποτά σόγιας, ρυζιού, ή αμύγδαλου (φυτικής προέλευσης, δεν περιέχουν λακτόζη). Ενδιαφέρουσες εναλλακτικές λύσεις όταν είναι εμπλουτισμένα.
- Συμπληρώματα Λακτάσης.Είναι δυνατό να ληφθούν τα συμπληρώματα αυτά, λακτάσης, μαζί με το γάλα (σε φαρμακεία/ σε κάψουλες ή σταγόνες).
Αλλεργία ή δυσανεξία;
Είναι σημαντικό να μην συγχέουμε την αλλεργία στο γάλα με την δυσανεξία στη λακτόζη, για την οποία μιλάμε παραπάνω. Η αλλεργία περιλαμβάνει μια ανοσολογική αντίδραση κατά των πρωτεϊνών του γάλακτος, σε αντίθεση με τη δυσανεξία στη λακτόζη που είναι, επί της διαδικασίας, ένα πρόβλημα χώνευσης.
Kείμενο: Σοφία Κόντη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος / Health Nutrition Balance
